poniedziałek, 2 lipca 2012

Ochrona rzepaku przed chwastami

Na plantacjach rzepaku w Polsce występuje kilkadziesiąt gatunków chwastów. Najczęściej są to: maruna bezwonna, rumian polny, rumianek pospolity, komosa biała (głównie w rzepaku jarym), gwiazdnica pospolita, przytulia czepna, jasnoty, tobołki polne, tasznik pospolity, przetaczniki, fiołek polny, miotła zbożowa, samosiewy zbóż.
Długi okres wegetacji rzepaku ozimego oraz często występujące uszkodzenia mrozowe roślin powodujące przerzedzenie łanu sprawiają, że zagrożenie ze strony chwastów jest szczególnie duże. Ochrona plantacji przed zachwaszczeniem jest więc niezbędnym elementem technologii produkcji, który umożliwia uzyskanie dobrego plonowania. Ochrona przed chwastami jest najbardziej skuteczna, jeśli obejmuje zarówno działania profilaktyczne (dobór odpowiedniego stanowiska pod uprawę, staranną agrotechnikę, optymalny termin siewu, użycie materiału siewnego bez zanieczyszczeń nasionami chwastów), jak i bezpośrednie zwalczanie chwastów za pomocą herbicydów. Na plantacjach rzepaku ozimego herbicydy powinny być zastosowane przed wschodami rzepaku lub po wschodach w okresie jesieni. Zabiegi wiosenne są na ogół mniej skuteczne z uwagi na to, że chwasty znajdują się już w późniejszych fazach rozwojowych i cechują się mniejszą wrażliwością na zastosowane środki chwastobójcze. Biorąc pod uwagę sposób działania substancji aktywnej, herbicydy zalecane do stosowania w rzepaku można podzielić na następujące grupy:


Regulatory wzrostu (/chlopyralid/).
Chlopyralid jest selektywnym herbicydem o działaniu układowym, przeznaczonym do zwalczania chwastów dwuliściennych, jak np.: chaber bławatek, maruna bezwonna, rumiany i rumianki, mlecze, ostrożeń polny. Preparat wnika do roślin głównie przez liście, ale może być ponadto pobierany przez korzenie. Okres połowicznego rozkładu w glebie wynosi 14-56 dni. Może być stosowany jesienią w fazie 4-6 liści rzepaku lub wiosną w momencie ruszenia wegetacji (zanim rzepak zacznie tworzyć pąki kwiatowe).


Inhibitory wzrostu siewek (/alachlor, dimetachlor, metazachlor, propa-chlor, napropamid, propyzamid, trifiuralina/).
Herbicydy należące do tej grupy działają na rośliny w czasie kiełkowania nasion oraz krótko po wschodach. W związku z tym środki te stosuje się najczęściej doglebowo, przed wschodami rzepaku. Herbicydy te są szybko pobierane z gleby, głównie przez pędy kiełkujących roślin (koleoptyl, hipokotyl, liścienie) oraz w mniejszym stopniu przez korzenie, i przemieszczane do stożków wzrostu. Przemieszczanie to jest szybsze w warunkach dużej wilgotności gleby, wysokiej temperatury oraz niskiej wilgotność powietrza. Niektóre z nich (metazachlor, propachlor, propy-zamid) można stosować po wschodach rzepaku, ale zwalczane chwasty nie powinny być w tym czasie w starszej fazie rozwojowej niż faza 2 liści. Okres połowicznego rozkładu w glebie jest bardzo zróżnicowany i w zależności od substancji aktywnej wynosi od 1 tygodnia (/metazachlor/) do kilku lub nawet kilkunastu tygodni (/trifiuralina/).


Inhibitory syntezy barwników (/chlomazon/).
Chlomazon jest pobierany przez korzenie i pędy kiełkujących roślin, a następnie przemieszczany do liści. W związku z tym stosuje się go bezpośrednio po siewie rzepaku, na dobrze uprawioną glebę. Nowo powstające liście roślin wrażliwych reagują bieleniem tkanek nawet na niewielką ilość tego herbicydu. Dalszym następstwem działania herbicydu jest zahamowanie wzrostu i zamieranie roślin. Również rośliny rzepaku mogą reagować na chlomazon lekkim, przemijającym bieleniem brzegów liści, ale nie ma to wpływu na plon. Okres połowicznego rozkładu tego herbicydu w glebie wynosi 15-45 dni.


Inhibitory syntezy lipidów (grupa graminicydów: /chizalofop, chletodym, cykloksydym, fluazyfop, haloksyfop, propachizafop/).
Herbicydy te przeznaczone są do zwalczania rocznych i wieloletnich chwastów jednoliściennych. Są one szybko wchłaniane przez liście, a następnie przemieszczane do stożków wzrostu pędów i korzeni. Wyżej wymienione graminicydy stosuje się dolistnie. Najlepsze efekty działania uzyskuje się, gdy w czasie zabiegu chwasty jednoroczne są w fazie od 2 liści do końca krzewienia, a chwasty wieloletnie (np. perz) w fazie 4-8 liści. Ze względu na zachowanie pełnego bezpieczeństwa dla roślin rzepaku, należy zwrócić uwagę, by zabieg jesienny był wykonany, gdy rośliny rzepaku wytworzyły przynajmniej 1 parę liści, natomiast stosowanie wiosenne nie powinno odbywać się później niż w fazie początku wydłużania pędów rzepaku (BBCH 30).

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz